Kultura

Zientziari errimak jarriz

Zientziari errimak jarriz

Unai Zubeldia

Albert Einstein, Habaneran; Marie Curie, zortziko txikian; Isaac Newton, puntu erantzunean... Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) Kultura Zientifikoko Katedra duela lau urte hasi zen zientzia silabatan neurtzen. Zientzialariak jendaurrean jarri zituzten, azalpen labur eta argiak eman zitzaten, eta bertsolariak errima bidez lotzen hasi ziren gehienentzat oso arrotzak diren kontuak. "Umorez, ironiaz, poesiaz eta jakinduriaz zientzia gizarteratzea" da Jakinduriek mundue erreko dau saioaren helburua.

Ondarea, esku onetan

Ondarea, esku onetan

Kerman Garralda Zubimendi
Arriskutsua da inguruko aberastasunei jaramonik egin gabe aurrera egitea, galera batzuek ez dutelako atzera bueltarik. Ondare historikoa galduz gero, berekin joango lirateke herri baten jatorria, nortasuna eta kultura.

‘Theatron’, museoan

‘Theatron’, museoan

Erik Gartzia Egaña

Egun batez bada ere, bihar Irungo Oiasso museoak alde batera utziko du bere izaera erromatarra. Izan ere, Jardunaldi Greziarra egingo dute, laugarren aldiz. Aurreko hiru ekitaldien arrakasta ikusita, aurten ere jardunaldiak antolatzea erabaki dute Irungo museoko arduradunek. Grezia klasikoko antzerkigintza izango da aurtengo gaia: Theatron, jatorrizko hizkuntzan.

Musikari irudiak jartzen

Musikari irudiak jartzen

Aimar Maiz

Musika, entzun ez ezik, ikusi ere egin daiteke. Ikus-entzunezko euskarria lantzen ari da azken lau urteotan Beñat Barandiaran (Zizurkil, 1978). "Zertarako musika?" galderari erantzuteko ekoitzi zuen ikuskari bat, 2016an. Erraiak landu zuen duela bi urte; marrazki bizidunen generoari heldu zion iaz; eta, Nova lanarekin, egungo egoera eta etorkizunerako erakuts ditzakeen ildoak aztertu ditu orain. Asteartean aurkeztu zuen, Lazkaon, irakasle gisa lanean ari den Lazkao Txiki Musika Eskolaren kultur astean.

Film laburrak, aste luzea

Film laburrak, aste luzea

Karmele Uribesalgo Alzola
Euskal film laburrez gozatzeko parada izango da datorren astean Aretxabaletan, Huhezinema jaialdian. Mondragon Unibertsitateko Ikus-entzunezko Komunikazioko graduko 4. mailako ikasleek hamabigarren urtez antolatu dute jaialdia.

Mairuen Alarde berrituaz balorazio saio irekia egingo dute bihar, Antzuolan

Mairuen Alarde berrituaz balorazio saio irekia egingo dute bihar, Antzuolan

Unai Zubeldia

Irungo eta Hondarribiko alardeek "distortsionatu" egin dituzte gainerako alardeak. "Baina gureak ez dauka zerikusirik bi horiekin; hori baino gehiago da alardea", defendatu du Iñigo Ramirez de Okarizek, Antzuolako Mairuaren Alardea kultur elkarteko kideak. 1880an hasi ziren ospatzen Antzuolako alardea, eta festak berrikuntza bat baino gehiago izan du ordutik, 1980an eta 2009an nabarmenenak: izan zezakeen kutsu arrazista alboratu, eta mairuari hitza emanda, haren figura duintzea, genero ikuspegiari helduta ordura arte gizonenak ziren postu batzuetan emakumeak sartzea...

Artea, barrukoak kanporatzeko bide

Artea, barrukoak kanporatzeko bide

Aitziber Arzallus

Hartz zuria animalia totemikoa da kultura askotan, naturaz gaindiko indarrak eta ezaugarri espiritualak dituen izaki bat. Adorearen, barne indarraren eta nahimenaren iruditzat dute askok, eta introspekziorako gaitasuna du ahalmen goren. Hartza totemtzat daukaten kulturetan, uste dute norberak barruan duela gaitz guztien sendabidea eta barne azterketa dela hura kanporatzeko bidea. Ione Urrestillarentzat ere (Azpeitia, 1971) animalia totemikoa da hartz zuria. Eta horregatik jarri dio Zuri Hartz izena Azpeitiko Erdikalean ireki duen arte eskola eta galeriari. "Niretzat, artea barruan daukadana ateratzeko modua da, beharra da, liberazioa; eta horretarako da espazio hau: gure barruarekin konektatzeko eta barruan daukagun hori kanporatzeko".

Herrien borroka irudi bihurtuta

Herrien borroka irudi bihurtuta

Unai Zubeldia

El Salvadorreko metal meatzaritza gelditzeko borroka; Aralarko parke naturalaren ezagutza eta sentsibilizazioa; Indonesiako Seko komunitatean eraiki nahi duten energia hidroelektrikoko plantaren aurkako borroka; Kukama Kukamiria herri indigenan petrolio ustiapenak sortu duen kutsadura... Herriak eta borrokak. Horixe da Ekologistak Martxan eta Mugarik Gabeko Ingeniaritza taldeek film eta dokumental bidez islatu nahi duten errealitatea.

Aitziber Gorrotxategi: “Eguzki argiak hondatu egin ditu labar margoak Danbolinzulon”

Aitziber Gorrotxategi: “Eguzki argiak hondatu egin ditu labar margoak Danbolinzulon”

Eider Goenaga Lizaso

Euskal Kostaldeko Museoen hilabetea da martxoa, eta Ekainberrik, Ekaingo haitzuloaren erreplikak, Danbolinzulo haitzulorako bisita gidatua antolatu du astelehenerako. Aitziber Gorrotxategi (Aizarna, Zestoa, 1981) gidari aritzen da Ekainberrin, eta astelehenekoa "bisita berezia" izango dela azpimarratu du, haitzuloa itxita baitago berez. Azken hamarkadan inguru horretan antzeko beste bospasei haitzulo aurkitu dituztela jakinarazi du gidariak.

Omenaldi goxotik bultzadara

Omenaldi goxotik bultzadara

Unai Zubeldia

Eskaera bat baino gehiago jaso zituzten urtea hasi berritan. Batean eta bestean, elkarte askoren parte izan zen Aitor Sarasua, eta haren oroimenez ekitaldiren bat egiteko beharra sentitu zuten horietako askok eta askok. Iazko azaroaren 14an hil zen Sarasua, gaixotasun larri baten ondorioz, eta, omenaldi giroan, herritar talde batek haren bizitza oinarri izango zuen ikuskizun bat gorpuzten hastea erabaki zuen. Hilabete gutxi geroago, bihar taularatuko dute Hegotik Iparrerantz ikuskizuna, Aretxabaletako Ibarra kiroldegian, 18:00etan. Aretxabaletan jaio zen Aitor Sarasua, 1967an, eta Itsasun (Lapurdi) bizi izan zen azken urteotan.