Unai Zubeldia

Dantzaren sorkuntza eta formakuntza prozesuak sustatzeko eta laguntzeko, Gipuzkoako Foru Aldundiak zerbitzu bat sortu zuen 2009an: Gipuzkoako Dantzagunea. Gari Otamendik (Añorga, Donostia, 1980) sei urte daramatza jada egitura horretan. Donostiako Arteleku zentroan sortu zen proiektua; 2014an, Errenteriako Udalaren Niessen eraikinera igaro zen, eta, koronabirusaren gaitzak eraginda, gune fisikotik sarerako jauzia egin du orain, dantza gela birtualarekin. Jendearen erantzuna ikusita, jarraipena ematea aztertzen ari dira arduradunak.

Unai Zubeldia
«Ez ukitu aurpegia, sudurra eta begiak». Horixe izan da Jose Ignacio Rekalde (Eibar, 1952) Bilboko Oftalmologia Institutu Kliniko Kirurgikoko eta Eibarko Recalde klinikako oftalmologoaren lehen aholkua. Begiak arrisku gune bihurtu dira COVID-19 gaitza zabaltzen ari den garaian, eta, alde horretatik, aholku argiak eman ditu Rekaldek. «Erosoak» direla onartuta ere, bereziki gazteei eskatu die lentillen erabilera neurtzeko. «Gazteek kalitate oneko malkoa daukate; ez dute nekerik nabaritzen, eta abusatu egiten dute. Denborarekin, ordea, murriztuz joaten da malkoaren kalitatea». Eibartarrak berebiziko garrantzia eman dio begiei tarteka atseden emateari ere.

Unai Zubeldia

Kolpetik iritsi den krisiari nola aurre egin asmatu nahian ari dira Euskal Aktoreen Batasunean (EAB). Bertako antolakuntza idazkaria da Eneko Olasagasti (Donostia, 1960), eta irakasle lanetan ere aritzen da EHUn, Aktore Zuzendaritza ikasgaiarekin. Olasagastik neurri zehatzak eskatu dizkie erakundeei, eta elkartasuna herritarrei. Eusko Jaurlaritzak kultur arlorako aurkeztu dituen neurriak "sektoreko langile jakin batzuentzat bakarrik" direla zehaztu du, eta gogoratu du ia seiehun kulturgilek greba digitalera deitu dutela apirilaren 21erako eta 22rako.

Unai Zubeldia
Turismoaren sektorearentzat urteko egunik oparoenetakoak izaten dira Aste Santukoak, baina erabat itzalita iritsi da aurtengo opor garaia. Imanol Lasa Gipuzkoako Foru Aldundiko Ekonomia Sustapeneko, Turismoko eta Landa Inguruneko diputatuak (Zarautz, 1973) aitortu du koronabirusaren eraginez «oso garai zaila» bizitzen ari dela herrialdea. «Eta are gogorragoak etor daitezke». Baina ziur dago Gipuzkoako ekonomiak krisi giro horri aurre egiteko nahikoa indar badaukala.

Unai Zubeldia

Gipuzkoako Psikologoen Elkargoa joan den astean hasi zen eskaintzen telefono bidezko arreta behar hori sentitzen ari diren herritarrei. Gaur egun, 1.317 kide dira elkargoan; horietatik seiehun inguru dira osasun arlokoak, eta, oraingoz, laurogei psikologo ari dira parte hartzen telefono bidezko arreta psikologikoan. "Baina kopuru hori handitzen ari da pixkanaka", zehaztu du Uxue Doñate Arregik (Donostia, 1975), Gipuzkoako Psikologoen Elkargoko Gobernu Batzordeko kideak eta GIPEC larrialdietan eta hondamendietan espezializatutako taldeko ordezkariak. 692-56 61 60 da arreta psikologikoa eskatzeko telefono zenbakia.

Miren Garate

"Pedagogia feminista egiteko balioko duten tresnak" sortzeko premia zegoela iritzita, emakumeen eta feminismoaren aztarnen proiektua sortu zuen orain urte batzuk Zaida Fernandez Perezek (Bilbo, 1984). Eibarko Emakumeen Mahaiak erabaki zuen herriko industrializazioan emakumeek egin zuten ekarpena ezagutu nahi zutela, eta udaleko Berdintasun Zerbitzuak eskatu zion ikerketa hori egiteko Fernandezi. Bilbotarrak Savina Lafita Sole eta Luz Maceira Ochoa izan ditu lankide, eta liburu batean bildu dituzte ateratako ondorioak.

Kezkak sortu zuen Arrasateko Zientzia Elkartea (AZE): herriko historia bildu ez izanaren kezkak, historia ez transmititzearen kezkak. Elkarteko kide da Xabier Bengoa (Arrasate, 1949). Hamaika egitasmo aurkeztu dituzte gertatuak ezagutarazteko; besteak beste, ibilbide gidatuak eta erakusketak. Azken proiektuan, berriz, Pedro Sologaistoa Laso argazkilariak filmatutako 60ko eta 70eko hamarkadetako bideoak bildu dituzte.

Mila Osinalderen bizipoza eta alaitasuna miresgarriak dira. Gozogile familia batean jaio izanak eragina izango du, beharbada. Musika ikasketak egin zituen, eta Urretxu eta Zumarragako haur askori musika eskolak eman zizkien: bere etxean, Joxe Mari Iparragirre institutuan eta Secundino Esnaola musika eskolan. Oraindik ere, haur gutxi batzuei ematen dizkie eskolak, bere etxean. Horretaz gain, organoa jotzen du, eta kirola egitea ere gustuko du.

Historia eta Geografia ikasi zuen Arantzazu Ibarrondok (Oñati, 1966), baina espero ere ez zuen espero liburutegi batean bukatu zuenik lanean. Alabaina, 30 urteko ibilbidea egin du dagoeneko lanbide horretan, eta esan daiteke toki aproposa aurkitu zuela. Bilakaera nabarmena ikusi du hasi zenetik gaur egunera, baina, era berean, ez du uste bilakaera hori behin betiko bukatu denik, hots, liburutegiek eraldatzen segitu behar dutela nabarmendu du.

Iñaki Martiarena Otxotorena (Donostia, 1967) bizikletaz iritsi da Intxaurrondoko Otxoki parkean jarritako hitzordura. Ahal duenean garraiobide hori erabiltzen du, "ekonomiagatik eta kontzientzia sozial eta ekologikoagatik". Bere buruaz hizketan hasita, ez da atzera begiratu zale; nahiago du oraingoei eta hemendik aurrerakoei buruz aritu, jorratzen ari den esparru berriei arreta jarri. Bizitza guztia darama barrukoak marrazki bidez kanporatzen, baina hizketan ere egokia da. Badaki zer esan nahi duen, eta zer ez. Galdera entzun ostean, segundo batzuk hartzen ditu pentsatzeko, esan nahi duen hori ahalik eta zehatzena eta argiena adierazteko.