“Egoera honek balio dezala sortzaileen lana baloratzeko”

“Egoera honek balio dezala sortzaileen lana baloratzeko”

Unai Zubeldia

Kolpetik iritsi den krisiari nola aurre egin asmatu nahian ari dira Euskal Aktoreen Batasunean (EAB). Bertako antolakuntza idazkaria da Eneko Olasagasti (Donostia, 1960), eta irakasle lanetan ere aritzen da EHUn, Aktore Zuzendaritza ikasgaiarekin. Olasagastik neurri zehatzak eskatu dizkie erakundeei, eta elkartasuna herritarrei. Eusko Jaurlaritzak kultur arlorako aurkeztu dituen neurriak "sektoreko langile jakin batzuentzat bakarrik" direla zehaztu du, eta gogoratu du ia seiehun kulturgilek greba digitalera deitu dutela apirilaren 21erako eta 22rako.

Zahar etxeak, birusaren bazka

Zahar etxeak, birusaren bazka

Miren Garate

Telefonoz "zer moduz?" galdetu orduko lehertu da. Arnasa hartu du, eta "gaizki, baina hitz egin nahi dut" erantzun du. "Jendeak jakin egin behar du zer ari den gertatzen". Zahar etxe bateko langilea da (ez du izenik eman nahi). Koronabirusak gaixotuta, etxeko logelan dago bakartuta. Kontatu du birusak ez diola oso gogor erasan, buruko mina eta sukar pixka bat dituen arren, eta "gaizki" hori psikologikoa dela batik bat. "Deprimituta nago; pertsona koitadu horiek [egoitzako erabiltzaileak] nola dauden pentsatzen hasten naiz, eta ezin diot negar egiteari utzi". Emakumeak bular bistan, ez dagoelako batarik; serumak zeloekin itsatsita, eskegitzeko burdinak falta direlako; baliabide aldetik, ia ezer gabe gelditzen; eta jangela nagusia, "Ifema moduko zerbait" bihurtuta. Horiek dira eman dituen adibideetako batzuk. "Gauza oso larriak ari dira gertatzen. Guk pertsonak ikusten ditugu, baina goikoek, dirua bakarrik".

Etxean, baina klasean bezala

Etxean, baina klasean bezala

Imanol Saiz
Azken asteotan Euskal Herriko haur eta gaztetxoak klaseak etxeko ordenagailutik jasotzera ohitu dira, halabeharrez. Larrialdi egoerak irakaskuntzan sekula erabili izan ez diren formula berriak aplikatzera behartu ditu ikastetxe guztiak.

Argia ikusteko prest

Argia ikusteko prest

Aitziber Arzallus
Bost urte luzeren ostean, aurki prest izango dute Korosagasti filma. «Bukaera-bukaerako fasean» daudela ziurtatu du Asier Sustaeta zuzendariak (Azpeitia, 1979), «soinu banda sortzea bukatzen eta azken ukituak ematen» ari direla, eta hamabost bat egun barru filmaren aurrerapena eskaintzeko moduan izango direla. Emaitzarekin «ezin gusturago» dago azpeitiarra; are gehiago, tamaina horretako lehen lana duela kontuan izanda, aurretik lan txikiagoetan parte hartutakoa baita; Oinaze egoitzak, Aio eta Kronos film laburretan, besteak beste. «Hasi ginenean, ez genuen irudikatu ere egiten non sartzera gindoazen, eta ezta horrelako film bat egiteko gai izango ginenik ere».

Bentanak

Leire Narbaiza

Bentanak nahi ditut aitatu gaurkoan. Bentanak ezeren gainetik, bentana-egunak bizi ditugulako. Bat baino gehiago harrituko zen berba hori aukeratu izanaz, zatar eta erdarakada iritzita. Hala leporatu digute geuri, euskara kaskarra darabilgula "bentana" esanda. Guk, lotsatuta, men egin izan dugu. Baina liberatu garenez, aldarrikatu eta erabili beharko genukeelakoan nago. Harro. Bentana ez delako leihoa, leihoa ez delako bentana.

“2008koa baino askoz gogorragoa izaten ari da kolpea”

“2008koa baino askoz gogorragoa izaten ari da kolpea”

Unai Zubeldia
Turismoaren sektorearentzat urteko egunik oparoenetakoak izaten dira Aste Santukoak, baina erabat itzalita iritsi da aurtengo opor garaia. Imanol Lasa Gipuzkoako Foru Aldundiko Ekonomia Sustapeneko, Turismoko eta Landa Inguruneko diputatuak (Zarautz, 1973) aitortu du koronabirusaren eraginez «oso garai zaila» bizitzen ari dela herrialdea. «Eta are gogorragoak etor daitezke». Baina ziur dago Gipuzkoako ekonomiak krisi giro horri aurre egiteko nahikoa indar badaukala.

Agurrik gabeko agurrak

Agurrik gabeko agurrak

Miren Garate

Koronabirusagatik hildako gizonezko heldu baten ehorzketa: barrura sartzea debekatuta, eta senideak kanpoan, esanez baietz, bazekitela han ere isuna jasotzeko arriskua zutela, baina aitonarengandik ahalik eta gertuen egon nahi zutela. Juan Anaya Donostiako hilerriko kapilauak izan ditu alarguna bakarrik joan den agur ekitaldiak ere; baita alabaren azken agurrera joaterik izan ez duten gurasoenak ere. "Blokeatuta-edo" ikusi ditu zenbait familia; izan ere, jende gehiagok ere nahi zuen haiekin egon, eta ez dakite hori nola bideratu.

Emakume belaunaldi berrientzat erreferente

Emakume belaunaldi berrientzat erreferente

Ariane Vierbücher

Generoa kontuan hartuta, zientzia eta teknologia arloko ikasketetan gizonezkoen kopurua emakumezkoena baino handiagoa da, nabarmen. Ikasketa maskulinizatuak eta feminizatuak daude gaur egun ere, eta horrek indar handia dauka derrigorrezko eskolaldia amaitu aurretik zein ikasketari heldu aukeratzerako garaian.

Etxebestez jositako herria

Etxebestez jositako herria

Beñat Alberdi

Diru faltagatik gelditu behar izan zuen Patrizio Etxebestek Bergarako etxean sartuta oporretan. Gaur egungo itxialdiak ez dauka zerikusi handirik Aupa Etxebeste! filmarekin, baina filmen itxura dauka bizi dugun egoerak. Asier Altuna eta Telmo Esnal zuzendarien filma herrian bertan jazotzen dela aprobetxatuta, horixe hartu du erreferentzia gisa Bergarako Euskaraldia batzordeak. Herritarrek etxean grabatutako bideoak batzen ari dira, #bergararroketxebeste traolarekin, www.bergararroketxebeste .eus webgunean. Eta ez da kasualitatea Euskaraldiak bere gain hartu izana egitasmoa.

Mundua eraldatzeko bilduma

Mundua eraldatzeko bilduma

J. Artutxa Dorronsoro
Ikasgelan pilatutako ohartxoekin bilduma bat osatu, eta Hezkuntzaren Soziologia liburua kaleratu berri du Joxi Imaz Bengoetxeak. Hain justu, izen bera duen graduko irakaslea da EHUn. Ibarran jaio zen, eta Iruran bizi da. Hezkuntza «fenomeno soziala» dela irakasten saiatzen dela azaldu du, «garaian garaiko gizarteari eta faktore sozialei lotuta dagoelako». Ideia horri heldu zion liburua idazteko. «Hezkuntza ez da norbere dohainak bilatu eta garatzen laguntzeko tresna. Izateko, sentitzeko eta pentsatzeko rol, arau eta balioak erakustea da hezkuntza; gizarte eta kultura batean bizitzeko prestatzeko tresna da».